Depremlerden Çıkarılmayan Dersler
Marmara, Van ve Kahramanmaraş depremleri binlerce insanın yaşamını yitirmesine ve milyarlarca liralık zarara yol açtı. Ancak tüm bu acı deneyimlere rağmen, beklenen önlemler tam anlamıyla hayata geçirilmedi. Resmi verilere göre, İstanbul’da 1999’dan bugüne yalnızca 695 bin konut yenilendi, 93 bin konutun dönüşüm süreci ise devam ediyor.
Uzmanlara göre 2000 yılı öncesinde yapılan binaların %84’ü eski yönetmeliklere göre inşa edildi. Bu da İstanbul genelinde 3,8 milyon konutun yüksek risk taşıdığı anlamına geliyor.
Kentsel Dönüşümün Aciliyeti
Türk Yapısal Çelik Derneği Başkan Yardımcısı Melih Şimşek, yaklaşan deprem tehlikesine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Kentsel dönüşüm hızlandırılırsa 3 yılda 1 milyon yeni konut üretilebilir. Çelik yapılar, geleneksel yöntemlere kıyasla 7–8 kat daha dayanıklı ve çok daha kısa sürede tamamlanabiliyor.”
Şimşek ayrıca yılda 300 bin konut inşa edebilmek için 2 milyon ton çeliğe ihtiyaç olduğunu, Türkiye’nin mevcut üretim kapasitesinin bu talebi karşılayabilecek düzeyde olduğunu vurguladı.
Yeni Binalarda Aynı Hatalar Tekrarlanmamalı
Antalya Belek Üniversitesi Öğretim Görevlisi Hasan Özcan, mevcut yapı stoğunun büyük kısmının eski deprem yönetmeliklerine göre yapıldığını hatırlatarak şu uyarıyı yaptı:
“2018 Deprem Yönetmeliği yalnızca yeni binalar için değil, mevcut yapıların performans analizi ve güçlendirilmesi için de uygulanmalı. Kentsel dönüşüm sadece eskiyi yıkıp yenisini yapmak değildir; bilimsel mühendislik, kaliteli malzeme, bağımsız denetim ve yerel risk analizleri mutlaka sürece dahil edilmelidir.”
İstanbul İçin Zaman Daralıyor
Resmi veriler, İstanbul’daki milyonlarca konutun depreme dayanıklı olmadığını açıkça ortaya koyuyor. Uzmanlara göre acil önlemler alınmazsa, beklenen büyük deprem yalnızca tarihi semtlerde değil, kentin tamamında geri dönüşü olmayan kayıplara yol açabilir.